epirus net

Εκδηλώσεις στους Βαριάδες
29 Ιουνίου: Γιορτή Πέτρου και Παύλου, πανηγύρι παραδοσιακό
Απόκριες: Αποκριάτικες Εκδηλώσεις

Εκδηλώσεις στο Πετσάλι
8 Σεπτεμβρίου: Πανηγύρι παραδοσιακό
Πάσχα και Καλοκαίρι: Πολιτιστικές εκδηλώσεις

Εκδηλώσεις στο Ράϊκο
26 Ιουλίου: Πανηγύρι παραδοσιακό
Καθαρή Δευτέρα: Γλέντι

Εκδηλώσεις στο Βαγενήτι
23 Απριλίου: Πανηγύρι παραδοσιακό

Εκδηλώσεις στο Γραμμένο
Απόκριες: Αποκριάτικες Εκδηλώσεις «Αλαγούζι» (Μεγάλες Φωτιές)
26 Ιουλίου: Γιορτή Αγίας Παρασκευής, πανηγύρι παραδοσιακό
8 Σεπτεμβρίου: Θρησκευτικές Εκδηλώσεις – Πανηγύρι στο Μοναστήρι της Λαμπροβήτριας
8 Νοεμβρίου: Εθνικές Γιορτές – Μνημόσυνο Εθνικών Ευεργετών

Εκδηλώσεις στους Ανάργυρους
1 Ιουλίου: Πανηγύρι παραδοσιακό

Εκδηλώσεις στο Κοκκινόχωμα
17 Ιουλίου: Πανηγύρι παραδοσιακό

Εκδηλώσεις στο Δελβινακόπουλο
15 Αυγούστου: Γιορτή Κοίμησης Θεοτόκου, πανηγύρι παραδοσιακό

Εκδηλώσεις στο Πολύλοφο
29 Ιουνίου: Γιορτή Πέτρου και Παύλου, πανηγύρι παραδοσιακό

Εκδηλώσεις στο Βασιλόπουλο
29 Ιουνίου: Γιορτή Πέτρου και Παύλου, πανηγύρι παραδοσιακό
15 Αυγούστου: Πολιτιστικές Εκδηλώσεις – Αντάμωμα Ξενιτεμένων

Εκδηλώσεις στο Εκκλησοχώρι
Απόκριες: Αποκριάτικες Εκδηλώσεις
15 Αυγούστου: Γιορτή Κοίμησης Θεοτόκου, πανηγύρι παραδοσιακό

Εκδηλώσεις στην Ιερομνήμη
Απόκριες: Αποκριάτικες Εκδηλώσεις «Πραντζα»
Γιορτή Αγ. Πνεύματος: Πανηγύρι παραδοσιακό
17 Αυγούστου: Πολιτιστικές Εκδηλώσεις – Αντάμωμα ξενιτεμένων

Εκδηλώσεις στον Καταρράκτη
26 Ιουλίου: Γιορτή Αγίας Παρασκευής, πανηγύρι παραδοσιακό
15 Αυγούστου: Πολιτιστικές Εκδηλώσεις & Αντάμωμα ξενιτεμένων

Εκδηλώσεις στην Κωστάνιανη
29 Αυγούστου: Πανηγύρι παραδοσιακό
15 ως 18 Αυγούστου: Πολιτιστικές Εκδηλώσεις

Εκδηλώσεις στους Βατατάδες
21 Μαΐου: Γιορτή Αγίου Κωνσταντίνου και Αγίας Ελένης, πανηγύρι παραδοσιακό

Εκδηλώσεις στο Βλαχάτανο
26 και 27 Ιουλίου: Πανηγύρι παραδοσιακό

Εκδηλώσεις στους Γαβρησιούς
26 Ιουλίου: Γιορτή Αγίας Παρασκευής, πανηγύρι παραδοσιακό

Εκδηλώσεις στο Δαφνόφυτο
7 Ιουλίου: Πανηγύρι παραδοσιακό

Εκδηλώσεις στη Ζίτσα
Απόκριες: Αποκριάτικες Εκδηλώσεις
20 Ιουλίου: Γιορτή Προφήτη Ηλία, πανηγύρι παραδοσιακό
1ο Δεκαήμερο Αυγούστου: Αθλητικές και Μουσικές Εκδηλώσεις
3ο Δεκαήμερο Αυγούστου: Γιορτή Κρασιού

Εκδηλώσεις στον Πρωτόπαππα
1 Ιουλίου: Πανηγύρι παραδοσιακό

Εκδηλώσεις στην Καρίτσα
15 Αυγούστου: Γιορτή Κοίμησης Θεοτόκου, πανηγύρι παραδοσιακό

Εκδηλώσεις στην Κληματιά
6 Αυγούστου: Γιορτή Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, πανηγύρι παραδοσιακό
Απόκριες: Αποκριάτικες Εκδηλώσεις
3η Ημέρα του Πάσχα: Πανηγύρι παραδοσιακό στο ξωκλήσι του Σωτήρα

Εκδηλώσεις στη Λευκοθέα
29 Ιουνίου: Γιορτή Πέτρου και Παύλου, πανηγύρι παραδοσιακό

Εκδηλώσεις στον Λοφίσκο
15 Αυγούστου: Γιορτή Κοίμησης Θεοτόκου, πανηγύρι παραδοσιακό

Εκδηλώσεις στον Λύγγο
Γιορτή Αγ. Πνεύματος: Πανηγύρι παραδοσιακό

Εκδηλώσεις στην Περάτη
20 Ιουλίου: Γιορτή Προφήτη Ηλία, πανηγύρι παραδοσιακό

Εκδηλώσεις στα Πετράλωνα
26 Ιουλίου: Γιορτή Αγίας Παρασκευής, πανηγύρι παραδοσιακό

Εκδηλώσεις στη Λιγοψά
15 Αυγούστου: Γιορτή Κοίμησης Θεοτόκου, πανηγύρι παραδοσιακό
Αύγουστος: Μουσική Εκδήλωση Βραδιά Δημοτικού Τραγουδιού

Εκδηλώσεις στο Λίθινο
21 Μαΐου: Γιορτή Αγίου Κωνσταντίνου και Αγίας Ελένης, πανηγύρι παραδοσιακό
15 Αυγούστου: Γιορτή Κοίμησης Θεοτόκου, πανηγύρι παραδοσιακό Αθλητικές Εκδηλώσεις – Συμμετοχή στα «Θυάμεια»

Εκδηλώσεις στους Νεγράδες
23 Απριλίου: Πανηγύρι παραδοσιακό

Εκδηλώσεις στην Παλιουρή
24 Ιουνίου: Πανηγύρι παραδοσιακό
8 Σεπτεμβρίου: Πανηγύρι παραδοσιακό

Εκδηλώσεις στη Βερενίκη
15 Αυγούστου: Γιορτή Κοίμησης Θεοτόκου, πανηγύρι παραδοσιακό στην Άνω Βερενίκη
29 Ιουνίου: Γιορτή Πέτρου και Παύλου, πανηγύρι παραδοσιακό στην Κάτω Βερενίκη

Εκδηλώσεις στον Βουτσαρά
15 Αυγούστου: Γιορτή Κοίμησης Θεοτόκου, πανηγύρι παραδοσιακό
Καλοκαίρι: Αθλητικές Εκδηλώσεις

Εκδηλώσεις στη Βροσίνα
23 Απριλίου: Πανηγύρι παραδοσιακό
Απόκριες: Αποκριάτικες Εκδηλώσεις

Εκδηλώσεις στη Βρυσούλα
Γιορτή Ζωοδόχου Πηγής: Πανηγύρι παραδοσιακό

Εκδηλώσεις στο Γκρίμποβο
Απόκριες: Αποκριάτικες Εκδηλώσεις
24 Αυγούστου: Γιορτή Αγίου Κοσμά του Αιτωλού, πανηγύρι παραδοσιακό

Εκδηλώσεις στη Γρανίτσα
1ο Δεκαήμερο Αυγούστου: Πολιτιστικές Εκδηλώσεις
15 Αυγούστου: Γιορτή Κοίμησης Θεοτόκου, πανηγύρι παραδοσιακό
Γιορτή της Αναλήψεως: Πανηγύρι παραδοσιακό

Εκδηλώσεις στα Δοβλά
Γιορτή Αγ. Πνεύματος: Πανηγύρι παραδοσιακό
26 Οκτωβρίου: Πανηγύρι παραδοσιακό

Εκδηλώσεις στη Δραγοψά
20 Ιουλίου: Γιορτή Προφήτη Ηλία, πανηγύρι παραδοσιακό

Εκδηλώσεις στο Ζάλογγο
Απόκριες: Αποκριάτικες Εκδηλώσεις
15 Αυγούστου: Γιορτή Κοίμησης Θεοτόκου, πανηγύρι παραδοσιακό
8 Σεπτεμβρίου: Πανηγύρι παραδοσιακό στο Άνω Ζάλογγο

Εκδηλώσεις στην Κερασέα
26 Ιουλίου: Γιορτή Αγίας Παρασκευής, πανηγύρι παραδοσιακό

Εκδηλώσεις στα Κούρεντα
Απόκριες: Αποκριάτικες Εκδηλώσεις
Τρίτη του Πάσχα: Πανηγύρι παραδοσιακό
Αύγουστος: Αθλητικές Εκδηλώσεις
15 Αυγούστου: Πολιτιστικές Εκδηλώσεις

Εκδηλώσεις στον Πολύγυρο
29 Ιουνίου: Γιορτή Πέτρου και Παύλου, πανηγύρι παραδοσιακό στο Ελευθεροχώρι
7 Ιουλίου: Πανηγύρι παραδοσιακό

Εκδηλώσεις στο Πολύδωρο
7 Ιουλίου: Πανηγύρι παραδοσιακό
20 Ιουλίου: Γιορτή Προφήτη Ηλία, πανηγύρι παραδοσιακό
Αύγουστος: Αθλητικές Εκδηλώσεις

Εκδηλώσεις στο Ραδοβίζι
Γιορτή Αγ. Πνεύματος: Πανηγύρι παραδοσιακό
20 Ιουλίου: Γιορτή Προφήτη Ηλία, πανηγύρι παραδοσιακό
26 Οκτωβρίου: Θρησκευτικές Εκδηλώσεις στο Μοναστήρι του Δ. Φιλοσόφου – Πολιτιστικές Εκδηλώσεις
Νοέμβριος: Γιορτή Τσίπουρου

Εκδηλώσεις στο Σενίκο
15 Αυγούστου: Γιορτή Κοίμησης Θεοτόκου, πανηγύρι παραδοσιακό
Απόκριες: Αποκριάτικες Εκδηλώσεις

Εκδηλώσεις στη Χίνκα
9 Μαΐου: Πανηγύρι παραδοσιακό – Πανηγύρι Ζοργιάνης
6 Αυγούστου: Γιορτή Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, πανηγύρι παραδοσιακό
26 Ιουλίου: Γιορτή Αγίας Παρασκευής, πανηγύρι παραδοσιακό – Πανηγύρι Λάλιζας

Εκδηλώσεις στην Αγ. Αναστασία
26 Ιουλίου: Γιορτή Αγίας Παρασκευής, πανηγύρι παραδοσιακό

Εκδηλώσεις στους Δραμεσιούς
24 Αυγούστου: Γιορτή Αγίου Κοσμά του Αιτωλού, πανηγύρι παραδοσιακό
Απόκριες: Αποκριάτικες Εκδηλώσεις

Εκδηλώσεις στη Δωδώνη
15 Αυγούστου: Γιορτή Κοίμησης Θεοτόκου, πανηγύρι παραδοσιακό

Εκδηλώσεις στο Μαντείο
Απόκριες: Αποκριάτικες Εκδηλώσεις
Τρίτη Πάσχα: Πανηγύρι παραδοσιακό Δωδωνοχωρίων
26 Ιουλίου: Γιορτή Αγίας Παρασκευής, πανηγύρι παραδοσιακό
Αύγουστος: Πολιτιστικές Εκδηλώσεις στο Αρχ. Θέατρο Δωδώνης

Εκδηλώσεις στους Μελιγγούς
15 Αυγούστου: Γιορτή Κοίμησης Θεοτόκου, πανηγύρι παραδοσιακό
24 Αυγούστου: Γιορτή Αγ. Κοσμά, Πανηγύρι παραδοσιακό

Εκδηλώσεις στο Αλεποχώρι Μπότσαρη
15 Αυγούστου: Γιορτή Κοίμησης Θεοτόκου, πανηγύρι παραδοσιακό
23 Απριλίου: Πανηγύρι παραδοσιακό

Εκδηλώσεις στο Ανθοχώρι
15 Αυγούστου: Γιορτή Κοίμησης Θεοτόκου, πανηγύρι παραδοσιακό

Εκδηλώσεις στην Άρδοση
26 Ιουλίου: Γιορτή Αγίας Παρασκευής, πανηγύρι παραδοσιακό

Εκδηλώσεις στην Αρτοπούλα
24 Αυγούστου: Γιορτή Αγίου Κοσμά του Αιτωλού, πανηγύρι παραδοσιακό
8 Σεπτεμβρίου: Πανηγύρι παραδοσιακό

Εκδηλώσεις στο Ασπροχώρι
8 Σεπτεμβρίου: Πανηγύρι παραδοσιακό
15 Αυγούστου: Παραδοσιακές Εκδηλώσεις Αντάμωμα & Προικοδότηση Απόρων Κορασίδων

Εκδηλώσεις στην Αχλαδέα
Απόκριες: Αποκριάτικες Εκδηλώσεις
23 Απριλίου: Πανηγύρι παραδοσιακό
26 Ιουλίου: Γιορτή Αγίας Παρασκευής, πανηγύρι παραδοσιακό
15 Αυγούστου: Γιορτή Κοίμησης Θεοτόκου, πανηγύρι παραδοσιακό

Εκδηλώσεις στην Βαλανιδιά
26 Ιουλίου: Γιορτή Αγίας Παρασκευής, πανηγύρι παραδοσιακό

Εκδηλώσεις στη Γεωργάνη
15 Αυγούστου: Γιορτή Κοίμησης Θεοτόκου, πανηγύρι παραδοσιακό
Πάσχα: Παραδοσιακές Εκδηλώσεις Αντάμωμα & Γλέντι

Εκδηλώσεις στα Δερβίζιανα
29 Ιουνίου: Γιορτή Πέτρου και Παύλου, πανηγύρι παραδοσιακό
26 Ιουλίου: Γιορτή Αγίας Παρασκευής, πανηγύρι παραδοσιακό

Εκδηλώσεις στην Έλαφο
8 Σεπτεμβρίου: Πανηγύρι παραδοσιακό

Εκδηλώσεις στο Ζωτικό
15 Αυγούστου: Γιορτή Κοίμησης Θεοτόκου, πανηγύρι παραδοσιακό

Εκδηλώσεις στην Καταμάχη
26 Ιουλίου: Γιορτή Αγίας Παρασκευής, πανηγύρι παραδοσιακό
Απόκριες: Αποκριάτικες Εκδηλώσεις

Εκδηλώσεις στην Κουμαριά
15 Αυγούστου: Πανηγύρι παραδοσιακό

Εκδηλώσεις στη Λίππα
6 Αυγούστου: Γιορτή Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, πανηγύρι παραδοσιακό
Απόκριες: Αποκριάτικες Εκδηλώσεις

Εκδηλώσεις στους Μπαουσιούς
15 Αυγούστου: Γιορτή Κοίμησης Θεοτόκου, πανηγύρι παραδοσιακό
7 Ιουλίου: Πανηγύρι παραδοσιακό στην Τύρια
Απόκριες: Αποκριάτικες Εκδηλώσεις

Εκδηλώσεις στο Παλαιοχώρι
24 Ιουνίου: Πανηγύρι παραδοσιακό
26 Ιουλίου: Γιορτή Αγίας Παρασκευής, πανηγύρι παραδοσιακό

Εκδηλώσεις στην Παρδαλίτσα
29 Ιουνίου: Γιορτή Πέτρου και Παύλου, πανηγύρι παραδοσιακό

Εκδηλώσεις στα Πλατάνια
26 Ιουλίου: Γιορτή Αγίας Παρασκευής, πανηγύρι παραδοσιακό

Εκδηλώσεις στο Ρωμανό
Απόκριες: Αποκριάτικες Εκδηλώσεις
6 Αυγούστου: Γιορτή Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, πανηγύρι παραδοσιακό στο Μοναστήρι

Εκδηλώσεις στο Σιστρούνι
Απόκριες: Αποκριάτικες Εκδηλώσεις
8 Σεπτεμβρίου: Πανηγύρι παραδοσιακό

Εκδηλώσεις στον Πεντόλακκο
8 Σεπτεμβρίου: Πανηγύρι παραδοσιακό
Απόκριες: Αποκριάτικες Εκδηλώσεις

Εκδηλώσεις στη Σμυρτιά
20 Μαΐου: Πανηγύρι παραδοσιακό
15 Αυγούστου: Γιορτή Κοίμησης Θεοτόκου, πανηγύρι παραδοσιακό στην Άνω Σμυρτιά

Δείτε επίσης: Χωριά στην περιοχή Ζίτσας και Χωριά στην περιοχή Λάκκας Σουλίου

Ένα από τα καλύτερα ορειβατικά μονοπάτια της Ευρώπης διασχίζει το νομό Θεσπρωτίας. Πρόκειται για το Ευρωπαϊκό ορειβατικό μονοπάτι Ε6 που διασχίζει το νομό με κατεύθυνση τη Δωδώνη του νομού Ιωαννίνων. Περνά διαδοχικά από την Ηγουμενίτσα, το χωριό Δράμεσι και την Παραμυθιά.

Διεθνές ορειβατικό μονοπάτι Ε6 – Τμήμα Ιωαννίνων
Εισέρχεται στο νομό από την περιοχή της Δωδώνης και συνεχίζει προς Λογγάδες, Μπαλντούμα, Μεγάλη Γότιστα, έπειτα προς την κορυφή Περιστέρι ως το Μέτσοβο. Από εκεί συνεχίζει προς Μηλιά, Βάλια Κάλντα, Βωβούσα, Δίστρατο και εισέρχεται στην περιοχή Βασιλίτσας του νομού Γρεβενών.

Εθνικό ορειβατικό μονοπάτι O1
Μαζί με το μονοπάτι Ο3 συνδέει τα ευρωπαϊκά μονοπάτια Ε4 και Ε6 μεταξύ τους. Ξεκινά από το Μέτσοβο στην ίδια διαδρομή με το Ε6 ως το Περιστέρι και μετά συνεχίζει προς Συρράκο, Καλαρρύτες, Κακαρδίτσα με τελικό σημείο το Γαρδίκι.

Εθνικό ορειβατικό μονοπάτι O3
Με αφετηρία την πόλη των Ιωαννίνων, το μονοπάτι Ο3 περνά ακολουθεί αρχικά το μονοπάτι προς το καταφύγιο Μιτσικελίου και συνεχίζει περνώντας διαδοχικά από τον Αυχένα του Μιτσικελίου, τα χωριά Δίκορφο, Κήποι, Βίτσα, τη χαράδρα του Βίκου, το χωριό Μονοδένδρι. Έπειτα κατεβαίνει στο φαράγγι του Βίκου σε μια μοναδική διαδρομή που καθιστά το συγκεκριμένο μονοπάτι το ωραιότερο, κατά πολλούς, της Ευρώπης. Προχωρά προς τις πηγές του Βοΐδομάτη και συνεχίζει προς Μικρό Πάπιγκο, Βρυσοχώρι, γεφύρι Αώου, Πάδες, Δρακόλιμνη Σμόλικα, Αγ. Παρασκευή, όπου και ενώνεται με το διεθνές ορειβατικό μονοπάτι Ε6.

Ορειβασία στο όρος Τύμφη
Το όρος Τύμφη, με υψόμετρο 2.497 μ., είναι ο πιο επιβλητικός ορεινός όγκος της Ηπείρου. Ψηλές κορυφές στεφανώνουν το βουνό και απότομες ορθοπλαγιές που καταλήγουν σε βαθιές χαράδρες, κόβουν την ανάσα. Η πιο ψηλή και πιο γνωστή κορυφή είναι η «Γκαμήλα». Στις πλαγιές της βρίσκεται η φημισμένη «Δρακόλιμνη της Τύμφης», σε υψόμετρο 2100 μ. Με αφετηρία το Μικρό Πάπιγκο και μετά από πορεία 5 ωρών περίπου σε σηματοδοτημένο μονοπάτι, η Δρακόλιμνη της Τύμφης αλλά και η θέα προς τον επιβλητικό Σμόλικα θα σας αποζημιώσουν. Εναλλακτικά μπορείτε να ακολουθήσετε το εθνικό ορειβατικό μονοπάτι Ο3 που διασχίζει την Τύμφη από το Πάπιγκο ως το Βρυσοχώρι. Κορυφές όπως η Τσούκα Ρόσσα, η Γκούρα, ο Καρτερός και η Αστράκα, προσφέρονται επίσης για ορειβασία ή αναρρίχηση.

Άλλες διαδρομές στην περιοχή Ζαγορίου
Το Ζαγόρι με τα 54 γραφικά χωριά του και τα πανέμορφα τοπία του είναι ιδανικό μέρος για περιπατητικές και ορειβατικές διαδρομές. Περπατώντας στα παλιά μονοπάτια που συνέδεαν τα χωριά μεταξύ τους θα συναντήσετε πολλά από τα όμορφα πέτρινα γεφύρια του Ζαγορίου που φημίζονται για τη μαστοριά τους και την αντοχή τους στο χρόνο. Εναλλακτικά, μπορείτε να ακολουθήσετε τα σηματοδοτημένα μονοπάτια που διασχίζουν το Ζαγόρι, όπως το Ο3 και άλλα μικρότερα.

Σας προτείνουμε επίσης τις παρακάτω διαδρομές:

• Φαράγγι του Βοϊδομάτη, κατά μήκος του ποταμού σε ένα βατό μονοπάτι
• Μικρό Πάπιγκο – Ορειβατικό καταφύγιο – Δρακόλιμνη Τύμφης
• Βίτσα – Σκάλα Βίτσας – Γέφυρα Κόκκορη
• Καπέσοβο – Σκάλα Βραδέτου – Βραδέτο
• Κήποι – Γεφύρι Κοντοδήμου ή Λαζαρίδη – Σκαλα Κουκουλίου – Γεφύρι Μίσιου – Σκάλα Βίτσας Βίτσα
• Μονοδένδρι – Μονή Αγ. Παρασκευής – Σπηλιές

Η περιοχή της Λάκκας Σουλίου περιλαμβάνει αρκετά ενδιαφέροντα χωριά του νομού Ιωαννίνων. Από τα κορυφαία μνημεία της περιοχής, το Αρχαίο Θέατρο της Δωδώδης με ιστορία αιώνων, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Εκτός από τα αρχαίο θέατρο, υπάρχουν πολλά άλλα μνημεία, μεταβυζαντινά και νεότερα.

Αξιοθέατα στα χωριά της περιοχής:

• Στο Μαντείο: Αρχαία Δωδώνη
• Στους Μελιγγούς: Λαογραφικό μουσείο [www.epirus.com/meligi]
• Στην Κωστάνιανη: Ναός Ταξιαρχών σημαντικής αρχαιολογικής αξίας του 1057
• Στη Δραγοψά: Εκκλησία Αγίου Νικολάου του 1820
• Στον Πολύγυρο: Λαογραφικό Μουσείο, Ναός Αγίας Κυριακής
• Στην Ψήνα: Εκκλησία της Παναγίας του 1880
• Στην Τύρια: Λιθόκτιστο γεφύρι
• Στα Δερβίζιανα: Μονή Αγίου Δημητρίου του 1664, Μονή Μεσιανών του 1764
• Στο Ρωμανό: Μονή μεταμορφώσεως Σωτήρα του 1113
• Στο Σιστρούνι: Μονή Εισοδίων Θεοτόκου του 1156 γεμάτη με αξιόλογες τοιχογραφίες, νερόμυλο πηγές Αχέροντα ποταμού
• Στα Σερζιανά: Πύλες του Άδη
• Στην Αχλαδέα: Μονή κοιμήσεως Θεοτόκου του 1743
• Στο Παλαιοχώρι Μπότσαρη: Σπίτι των Μποτσαραίων, παμπάλαιος ναός του Αγίου Ιωάννη
• Στον Πεντόλακο: Ναός Αγίων Θεοδώρων του 1800
• Στους Βαριάδες: Ναός Παναγίας του 1750
• Στους Δραμεσιούς: Ναός κοιμήσεως Θεοτόκου του 1664 με ωραίες αγιογραφίες και κρυφό σχολειό

Κοντά στο χωριό Σενίκο και πάνω από τα νερά του που πηγάζει από την Ολύτσικα βρίσκεται το ποταμού της Τύριας πέτρινο γεφύρι της Τύριας. Περιλαμβάνει δύο τόξα με το ύψος του μεγαλύτερου να είναι σχεδόν 10 μέτρα και άνοιγμα καμάρας 14 μέτρα. Το μικρότερο τόξο έχει άνοιγμα 2,5 μέτρα. Ο χρόνος κατασκευής του είναι άγνωστος.

Η Πανδοσία χτίστηκε τον 8ο π.Χ. αιώνα και ήταν η σπουδαιότερη αποικία των Ηλείων κοντά στο Μαντείο (στο σημερινό Καστρί). Προστατευόταν από τριπλό τείχος και από την μια πλευρά από την Αχερουσία λίμνη. Το πρώτο τείχος είχε πολλούς πύργους. Την κατέλαβε ο βασιλιάς της Μακεδονίας Φίλιππος Β΄ και την παρέδωσε μαζί με τις άλλες αποικίες των Ηλείων στους Ηπειρώτες.

Μετά την παράδοση της πόλης στους Ηπειρώτες, εισέρευσε πληθυσμός και είχε μεγάλη ανάπτυξη. Καταστράφηκε από τους Ρωμαίους το 167 π.Χ., στην συνέχεια όμως οι Ρωμαίοι την έκαναν έδρα του «κοινού των Ηπειρωτών», με δικαίωμα να κόβουν δικό τους χάλκινο νόμισμα. Η έδρα αυτή μετά το 148 π.Χ. μεταφέρθηκε στη Δωδώνη.

Από αναφορές στη Δωδώνη των: Αισχύλου, Σοφοκλή, Πλάτωνα, Πινδάρου, Ομήρου, Ησιόδου και άλλων, καθώς και από θρύλους της παράδοσης, ξεκίνησε το ενδιαφέρον να βρεθεί η θαμμένη Δωδώνη. Από το 1875 χτύπησε η σκαπάνη στο χώρο ανάμεσα από Μανωλιάσα και Ολύτσικα (Τόμαρο), 22 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά των Ιωαννίνων.

Η έρευνα έγινε με επίβλεψη του Κ. Καραπάνου και βρέθηκε το ιερό του Δία (η ιερά οικία) με ευρήματα μέχρι και της εποχής του χαλκού. Αγγεία προϊστορικά, όπλα, πόρπες, νομίσματα, περιδέραια, επιγραφές, ψηφίσματα, αγάλματα, κ.λ.π. είναι τα πρώτα ευρήματα που εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών. Ακολουθούν ανασκαφές μετά το 1913 από τον Γ. Σωτηριάδη και τον Ευαγγελίδη 1925 – 1935.

Στη δεκαετία του 1950 γίνεται συστηματική έρευνα (Ευαγγελίδης – Δάκαρης και Δάκαρης – Μουσελίμης) που φέρνει στο φως το θέατρο και ευρήματα (αγγεία, αγάλματα, νομίσματα) που εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων. Η αρχαιολογική εταιρεία και το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων αναστηλώνουν τους χώρους του θεάτρου και του σταδίου.

Τα έπη του Ομήρου είναι η παλαιότερη μαρτυρία για τη Δωδώνη, όπου αρχικά λατρευόταν η θεά Γη (3.000 π.Χ.) στην οποία θυσίαζαν τον ιερό ταύρο που γονιμοποιούσε τη γη. Οι Σελλοί (θεσπρωτική φυλή) που κατοικούσαν στην Ελλοπία εισήγαγαν τη λατρεία του Δία και της Δρυός (1900 – 1400 π.Χ.).

Λέβητες πάνω σε τρίποδες γύρω από την ιερή Δρυ (ΦΗΓΟΣ), ιερείς και ιέρειες (προφήτες, μάντεις) που κατοικούν σε καλύβες, κοιμούνται στο έδαφος για να ταυτίζονται με τη Γέα (γυμνόποδες, ανυπτόποδες, λερόποδες), είναι η εικόνα του αρχικού μαντείου.

Αυτοί δίνουν χρησμούς με βάση το θρόισμα των φύλλων της βελανιδιάς, τον ήχο των λεβήτων, το κελάηδημα των περιστεριών που κατοικούν στο ιερό δέντρο και το κελάρυσμα του νερού της ιερής ναίου πηγής.

Οι μάντεις πίστευαν ότι η μία από τις δύο ιέρειες των Θηβών της Αιγύπτου που είχαν αρπάξει οι Φοίνικες, ήλθε σαν περιστέρι στα κλαδιά της ΦΗΓΟΥ και ζήτησε με ανθρώπινη φωνή να γίνει μαντείο. Πίστευαν ακόμη πως ο Δίας και η θεά Γη (που έγινε Διώνη), ζούσαν στα κλαδιά του ιερού δένδρου.

Κτίσματα άρχισαν να κτίζονται από τον 4ο π.Χ. αιώνα, ο ναός του Δία (με συμπληρωματικά κτίρια μέχρι τον 2ο π.Χ. αιώνα). Το θέατρο από τα μεγαλύτερα της Ελλάδος, χωρητικότητας 18.000 θέσεων, έγινε τον 3ο αιώνα π.Χ. επί βασιλείας Πύρρου. Το βουλευτήριο τον 3ο – 4ο π.Χ. αιώνα. Το πρυτανείο είναι το αρχαιότερο κτίσμα μετά την ιερή οικία και έμεναν οι ιερείς του Δία ή οι ηγεμόνες του «κοινού των Μολοσσών».

Η ακρόπολη του οικισμού με πολυγωνικό τείχος η οποία βρίσκεται στην κορυφή του λόφου είναι του 4ου π.Χ. αιώνα. Το τείχος και οι ναοί του Ηρακλή και της Διώνης έγιναν επί Πύρρου. Μετά το 300 π.Χ. ο βασιλιάς Πύρρος εφαρμόζει τη λατρεία των Μολοσσών (τους Ολύμπιους θεούς), χτίζει το θέατρο και καθιερώνει τα νάϊα και γυμναστικούς αγώνες ανά τετραετία (θυσίες, γυμνικοί αγώνες, τρέξιμο, πήδημα).

Όλα αυτά τα κτίσματα έπαθαν αλλεπάλληλες καταστροφές: Από τους Αιτωλούς το 219 π.Χ. και ξαναχτίζονται από το Φίλιππο τον Β’ βασιλιά της Μακεδονίας. Το 167 π.Χ. γίνεται νέα καταστροφή από τον Αιμίλιο Παύλο της Ρώμης (ξαναχτίζει ο Αύγουστος και χρησιμοποιεί το θέατρο ως αρένα).

Επί Θεοδοσίου του Μεγάλου το 391 μ.χ. κόπηκε το ιερό δένδρο, παύει να λειτουργεί το μαντείο και χτίζονται δύο χριστιανικές βασιλικές. Ακολουθούν νέες καταστροφές και οι κάτοικοι εγκαταλείπουν το χώρο της Δωδώνης.

Σήμερα, κάθε καλοκαίρι, ξαναζωντανεύει ο χώρος με παραστάσεις αρχαίου δράματος και κωμωδίες που δίδονται με μεγάλη επιτυχία.