Πασσαρώνα
Στο λεκανοπέδιο Ιωαννίνων, ανάμεσα στα χωριά Γαρδίκι, Βουνοπλαγιά και Ζωοδόχο, 11 χιλιόμετρα δυτικά των Ιωαννίνων, τοποθετούν οι αρχαιολόγοι την πρωτεύουσα των Μολοσσών Πασσαρώνα. Ιδρύθηκε από το βασιλιά Θαρύπα το 420 – 400 π.Χ. για πρωτεύουσα, της συγκέντρωσε πληθυσμό και την περιτείχισε.
Ο Θαρύπας διοικούσε με «Συμβούλιο Ευγενών». Εδώ δίδαξε ο Ευριπίδης την «ΑΝΔΡΟΜΑΧΗ» (ύμνος προς τους Μολοσσούς). Εδώ γεννήθηκε η Ολυμπιάδα, μητέρα του Μ. Αλεξάνδρου και ο βασιλιάς Πύρρος. Εδώ κατέφυγε ο Θεμιστοκλής καταδικασμένος σε θάνατο από τους Αθηναίους και φυγαδεύτηκε στην Ασία από το βασιλιά Άδμητο.
Καταστράφηκε από τους Ρωμαίους το 167 π.Χ. γιατί αντιστάθηκε. O Αιμίλιος Παύλος λεηλάτησε την πόλη, γκρέμισε τα τείχη και πυρπόλησε το Ναό του Αρείου Διός, το φθινόπωρο του 167 π.Χ.
Σήμερα σώζεται ερειπωμένο πολυγωνικό τείχος στην κορυφή του λόφου Γαρδικίου (στα σημερινά εικονίσματα) μαζί με οχυρώσεις τουρκικές του 1912 – 1913 καθώς και κοντά στο Ροδοτόπι ο Ναός του Αρείου Δία, το ιερό κέντρο όπου γινόταν οι συνελεύσεις των Μολοσσών.
